کاشی سینا 2.صفر - The following مرحله

در ابتدای انقلاب، از خواستههای جنبش مسلمانان مبارز که در نشریه رسمیشان اعلام کردند، اعدام آنچه «سرمایهدار» میخوانند نیز بود: «اینک همه سؤال میکنیم که در کجای فرهنگ انقلابهای جهان نوشتهاند که پس از سقوط رژیم، تنها جانیان رژیم، پاسبان و سرباز و افسر است و تنها باید همینها را اعدام کرد؟ در جلسات مربوط به تصویب طرح، که مخالفان و موافقان خودش را داشت، نظر عزتالله سحابی، از اعضای اصلی شورای انقلاب، اینگونه بود: «اتهام بزرگ همه صنعتگران این بود که پای امپریالیسم را به کشور باز کرده بودند. در بسیاری از موارد قبل از صدور حکمی از دادگاه انقلاب، برخی اموال و مکانها توسط ارگانها و مردم تصرف شده بود. در میان اموال و داراییهای مصادره شده، نام بزرگترین کارآفرینان چندین دهه قبل از انقلاب دیده میشود. قبل از انقلاب، به ویژه در دهههای چهل و پنجاه، با نفوذ ایدئولوژیهای چپ و غربستیزانه از سمت شوروی، روشنفکران چپ ایرانی در یک دوقطبی شرقی و غربی، مسیر صنعتی شدن ایران را بخشی از نقشهٔ امپریالیسم غربی برای وابستهسازی مردم شرق میدیدند.

به فرمان سید روحالله خمینی، یا با «قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران» تصویب شده در ۱۰ تیر ۱۳۵۸ توسط شورای انقلاب، یا به دستور دادگاه انقلاب صورت گرفت و موجب مصادره گستردهٔ اموال و داراییهای بسیاری از وابستگان به حکومت پهلوی، برخی کارمندان عالیرتبه دولتی و نظامی، کارآفرینان، سرمایهداران و تجار، اقلیتهای دینی، افرادی که پس از انقلاب به خارج از کشور رفته بودند، و هنرمندان سرشناس و پردرآمد به دست دادگاه انقلاب شد. مصادرهها اگر چه به دست دادگاه انقلاب انجام میشد، اما در جامعه نیز مورد حمایت و دارای نظریهپردازانی در میان گروهها و روشنفکران بهویژه مارکسیستی و سوسیالیستی که نگاه منفی به سرمایهداران و کارآفرینان داشتند و به دنبال سلب مدیریت خصوصی بودند. طبق ماده دوم این قانون، «صنایع و معادن بزرگی که صاحبان آن از طریق روابط غیرقانونی با رژیم گذشته، استفاده نامشروع از امکانات و تضییع حقوق عمومی به ثروتهای کلان دست یافتهاند» مصادره شدند و در تملک دولت قرار گرفتند. ↑ دانشکده حقوق و علوم سیاسی (۲۷ مرداد ۱۳۹۶).

این مصادرهها بخش بزرگی از اقتصاد ایران را تحت مالکیت بنیادها قرار داد که گزارش عملکرد مدیریتی و سود و زیان یا حتی میزان حقوق پرسنل خود را به دولتها نمیدهند و تنها در برابر رهبر کاشی ثبت نام ثنا پاسخگو هستند. شاطر گنبد در تاریخ ۲۷ مرداد ۱۳۶۴ با شمارهٔ ثبت ۱۶۷۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این ساز از دیر باز تا زمان حاضر بیشتر توسط چوپانان نواخته میشود قطعاتی مانند کیجا کرچال، مشحال، دنباله مشحال، عامی دترجان، کمرسری و کوکداری با للهوا نواخته میشود. در دهههای سی تا پنجاه، بر اساس احساس نیاز کشور در حوزه تجارت و صنعت، تعدادی بانک خصوصی توسط برخی سرمایهداران و کارآفرینان تأسیس شدند. در هنگام انقلاب ۱۳۵۷ و پس از پیروزی آن، با تشدید نگاه چپ و ضدسرمایهداری و تبدیل شدن مبارزه با سرمایهداری همچون یک هدف، بخشی از انقلابیون، چپ گرایان و بازاریانِ حامی انقلاب، صاحبان صنعت را پایگاه امپریالیسم و دشمن میشمردند و به دنبال سلب مالکیت خصوصی و به گفته خودشان برقراری «عدالت» و مبارزه با امپریالیسم بودند.

در این فضا، بنا به فرمان سید روحالله خمینی خطاب به شورای انقلاب، در تاریخ ۹ اسفند ۱۳۵۷، این شورا میتوانست به «حکم حاکم شرع» مصادره اموال را انجام دهد. پنج ماه از وقوع انقلاب اسلامی، در زیر نگاه منفی به سرمایهداران و بانکداری، شورای انقلاب در یکی از مصوبههای مهم خود در حوزه اقتصاد، فرمان به دولتیسازی بانکها داد. یک گروه از آنها، یعنی سازمان فدائیان خلق، در سال ۱۳۵۳ نیز توانست یکی از مهمترین سرمایهداران و کارآفرینان ایرانی، یعنی محمدصادق فاتح یزدی را ترور کنند. برخی از کارآفرینان و سرمایهداران مجبور به تَرک کشور شدند، و برخی نیز همچون حبیبالله القانیان به جوخهٔ دار سپرده شدند. در این دوران انقلابیون عدالتخواه القابی مانند «زالوصفت»، «وابسته به دربار» و «کمپرادور» را به بسیاری از سرمایهداران و کارآفرینان نثار میکردند. تجربه مصادره اموال سرمایهداران در ایران، در برخی دیگر از کشورهای مشابه در طول سده گذشته توسط گروههای چپگرا تکرار شده بود. دوربینهای ایمکس فیلمبرداری پرتاب، فرود، و مرکز کنترل مأموریت در طول پرواز را فیلمبرداری کردند. آنها حتی توانستند با چهرههای مهم سیاسی نیز دیدار داشتهباشند و بیدلیل بودن مصادرهها را توضیح دهند. در طی این مصادرهها، به ویژه با تصویب «قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران»، بخش مهمی از اقتصاد خصوصی ایران شامل اموال، کارخانجات و صنایع بزرگ مربوط به ۵۳ صاحب سرمایه و صنعتگر مصادره شد.